07/07/2022 tarihli ve 31889 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 7416 sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (“Değişiklik Kanunu”) ile getirilen değişikliklere paralel olarak Değişiklik Kanunu ile getirilen yeni düzenlemelere açıklık getirilmesi ve buna ilişkin usul ve esasların belirlenmesi adına Elektronik Ticaret Aracı Hizmet Sağlayıcı ve Elektronik Ticaret Hizmet Sağlayıcılar Hakkında Yönetmelik (“Yönetmelik”) 29.12.2022 tarihli ve 32058 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanmış ve Yönetmeliğin yayınlanmasıyla beraber 26/8/2015 tarihli ve 29457 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Elektronik Ticarette Hizmet Sağlayıcı ve Aracı Hizmet Sağlayıcılar Hakkında Yönetmelik yürürlükten kalkmıştır.
1.YÖNETMELİĞİN KAPSAMI
Yönetmelikte Elektronik Ticaret Aracı Hizmet Sağlayıcıları (“ETAHS”)[1] ile Elektronik Ticaret Hizmet Sağlayıcılarının (“ETHS”)[2] yükümlülüklerinin detayları, elektronik ticarette haksız ticari uygulamalar, hukuka aykırı içerikle mücadele, elektronik ticaret lisansı alımının detayları, fikri ve sınai mülkiyet hakkı ihlalleri, aracılık sözleşmesinin içeriği ve elektronik ticaretle ilgili diğer hususlar hakkında Değişiklik Kanunu ile paralel olacak şekilde düzenlemelere yer verilmiştir.
2. TANIMLAR
Yönetmelikte, Değişiklik Kanunu’ndan farklı olarak “Aracılık Hizmeti”, “Dâhili İletişim Sistemi”, “Elektronik Ticaret Hacmi”, “Onaylanmış Elektronik İletişim Adresi”, “Toplam Satış Hasılatı” gibi yeni kavramlara[3] yer verilmiş ve Elektronik Ticaret Aracı Hizmet Sağlayıcıları ile Elektronik Ticaret Hizmet Sağlayıcıları, hacimleri ve işlem sayılarına bağlı olarak “orta”, “büyük” ve “çok büyük” ölçekli olmak üzere üç gruba ayrılmıştır.
3. YÖNETMELİKLE DÜZENLENEN YÜKÜMLÜLÜKLER VE KISITLAMALAR
3.1. Bilgi Verme ve Doğrulama Yükümlülüğü (madde 5-6)
a) ETHS’lerin Bilgi Verme Yükümlülüğü: Yönetmeliğin 5. maddesinde; ETHS’nin kendisine ait elektronik satış ortamında satış yapması halinde ana sayfasındaki “iletişim” başlığı altında bulundurması gereken bilgiler ile ETAHS’ye ait elektronik ticaret pazar yerinde satış yapması halinde ETAHS’ye bildirmesi gereken bilgilerin ( MERSİS numarası, merkez adresi, ticaret unvanı vs.) yanı sıra ETHS’nin söz konusu bilgilerinde değişiklik olması halinde gerekli güncellemeleri yaparak bu değişikliğe ilişkin bildirimi, değişikliğin gerçekleştiği tarihi izleyen günün sonuna kadar dâhili iletişim sistemi üzerinden ETAHS’ye bildirme yükümlülüğü düzenlenmiştir.
b) ETAHS’lerin Bilgi Verme ve Doğrulama Yükümlülüğü: Yönetmeliğin 6. maddesinde ETAHS; elektronik ticaret pazar yerinin ana sayfasında iletişim bilgilerini yayımlama, ETHS’nin bildirdiği bilgilerin güncelliğini ilgili kurumların erişime açık elektronik sistemlerinden, bunun mümkün olmaması halinde ilgilisinden temin ettiği belgeler üzerinden doğrulama, bilgilerin güncel olmadığı tespit edildiği takdirde ETHS’ye 3 günlük süre verme ve 3 günlük süre içinde bilgilerini güncellemeyen ETHS’ye yalnızca mevcut siparişlere ilişkin aracılık hizmeti sunmakla yükümlü kılınmıştır.
3.2. İşlem Rehberi Tutma Yükümlülüğü (madde 7)
ETAHS’ler ve kendine ait elektronik ortamda satış yapan ETHS’ler, elektronik ticaret ortamının ana sayfasında doğrudan ulaşılabilecek şekilde Yönetmeliğin 7. Maddesinde sayılan bilgileri “işlem rehberi” altında güncel olarak bulundurmakla yükümlü kılınmıştır.
3.3. Siparişe İlişkin Yükümlülükler (madde 8)
ETAHS’ler ve kendine ait elektronik ortamda satış yapan ETHS’lere, ikinci el malları ayrı kategoride satışa sunumu, teslimat ve vergi masrafları da dâhil olmak üzere ödenecek toplam bedele ilişkin hususların ödeme bilgileri girilmeden önce alıcılara sunumu, alıcı tarafından sipariş onaylanmadan önce özet sipariş formu ile geri al gibi teknik araçların sağlanması, sözleşme hükümlerinin, alıcı tarafından yeniden görülebilmesi, basılı bir şekilde kullanılabilmesi ve saklanabilmesi amacıyla söz konusu hususların alıcıya fiziki veya elektronik ortamda temin edilmesi gibi yükümlülükler getirilmiştir.
3.4. Haksız Ticari Uygulamalarda Bulunmama Yükümlülüğü (madde 11)
Yönetmeliğin 11. maddesinde; elektronik ticarette haksız ticari uygulamanın tanımı[4] yapıldıktan sonra her durumda haksız ticari uygulama sayılacak hâllere yer verilmiştir. Örnekleme yoluyla sayılan bu hâller Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkındaki Kanun Ek Madde 1’de de sayılmış olup Yönetmelik ile bu hallere ilaveten aşağıdaki hâllerin de haksız ticari uygulama olarak kabul edileceği düzenlenmiştir:
§ ETAHS tarafından ETHS’nin önceden onayı alınmaksızın, 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’da belirtilen sürelerin üzerinde cayma hakkı süreleri belirlenmesi.
§ ETAHS tarafından ETHS’lere, kendi ürün ve faaliyetleri hakkında gerçek dışı veya yanıltıcı açıklama ve bildirimde bulunulması.
Ayrıca, büyük ve çok büyük ölçekli ETAHS’nin; ETHS’nin ticari ilişkilerini, alternatif kanallardan aynı ya da farklı fiyattan mal veya hizmet sunmasını ya da reklam yapmasını kısıtlayamayacağı, ETHS’yi herhangi bir kişiden mal veya hizmet teminine zorlayamayacağı da hüküm altına alınmıştır.
3.5. Fikri Mülkiyet Hakkı İhlallerine İlişkin Yükümlülükler (madde 12,13,14)
· Yönetmelik ile fikri veya sınaî mülkiyet hakkının ihlal edildiği iddiasında olan hak sahibinin Yönetmeliğin 12. maddesinde sayılan belgelerle birlikte, dâhili iletişim sistemi, noter veya Kayıtlı Elektronik Posta (“KEP”) aracılığıyla ETAHS’ye şikâyet başvurusunda bulunabileceği ve söz konusu şikâyet başvurusu üzerine ETAHS’nin en geç 48 saat içerisinde şikâyete konu ürünü yayından kaldırarak durumu ETHS’ye ve hak sahibine bildirmekle yükümlü olduğu düzenlenmiştir.
· Yönetmelik ile ETHS’nin söz konusu şikâyet başvurusuna karşı itiraz etmesi mümkün kılınmıştır. Buna göre ETHS, fikri ve mülkiyet hakkı ihlaline yönelik şikâyet başvurusu üzerine Yönetmelik’in 13. maddesinde belirtilen bilgi ve belgeler ile birlikte, dâhili iletişim sistemi, noter veya KEP aracılığıyla ürünü yayımdan kaldıran ETAHS’ye karşı itiraz başvurusunda bulunma hakkına sahiptir. Sunulan bilgi ve belgelerde ETHS’nin itirazında haklı olduğunun açıkça anlaşılması üzerine Pazar ETAHS şikâyete konu ürünü itirazın kendisine ulaşmasından itibaren en geç 24 saat içerisinde yeniden yayımlayacak ve bu durumu şikâyet başvurusunda bulunan hak sahibine ve ETHS’ye gecikmeksizin bildirecektir.
· Şikâyet başvurusuna itiraz üzerine ETAHS tarafından yapılacak inceleme yalnızca ETHS’den temin edilen bilgi ve belgelerin incelenmesi ile sınırlı olup ilgililerin genel hükümlere göre adli ve idari mercilere başvuru hakkı saklı tutulmuştur.
3.6. Çevrimiçi Arama Motorlarında Tescilli Markalardan Oluşan Anahtar Kelimeler İle Pazarlama Faaliyetinde Bulunmama Yükümlülüğü (madde 20)
Yönetmelik ile ETAHS ve ETHS’lerin yazılı şekilde ya da önceden olumlu irade beyanı almaksızın ekonomik bütünlük içinde olmadıkları kişi/kuruluşların ETBİS’e kayıtlı alan adlarının münhasıran ana unsurunu oluşturan tescilli markalarından oluşan anahtar kelimelere reklam vererek çevrimiçi arama motorlarına pazarlama ve tanıtım faaliyetinde bulunamayacağı düzenlenmiştir. Bu yükümlülüğün ihlali halinde hak sahibi ETHS ve ETAHS’ler, Yönetmeliğin 20. maddesinde sayılan belgelerle birlikte Bakanlık’a KEP adresi üzerinden başvuruda bulunabileceklerdir. Bakanlık, başvuru hakkında yapacağı inceleme sonucunda ihlal tespit etmesi durumunda ihlali gerçekleştiren ETAHS veya ETHS’ye ihlali sona erdirmesi için 24 saat süre verecektir.
3.7. Pay Devri Bildirim Yükümlülüğü (madde 22)
ETHS ve ETHAS’ler;
· Borsada kayden izlenen paylar hariç şirket ortaklarının şirket içi yüzde beş ve katlarına ulaşan pay devir veya edinimlerini bu oranlara ulaşılmasını sağlayan devrin veya edinimin pay defterine işlendiği tarihten itibaren bir ay içinde ETBİS’e bildirmekle yükümlü tutulmuştur.
· Şirket kurulması, kurulmuş şirketin paylarının devralınması veya bu payların devredilmesi halinde ise kuruluşta kuruluşun ticaret siciline tescilinden, devirde ise devrin pay defterine işlendiği tarihten itibaren bir ay içinde bu işlemleri ETBİS’e bildirmekle yükümlü tutulmuştur.
3.8. Bağımsız Denetim Yaptırma ve Bağımsız Denetim Raporunu Bakanlığa Sunma Yükümlülüğü (madde 23)
Yönetmelik ile ETHS ve ETAHS’lere 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’na göre yetkilendirilmiş bağımsız denetim kuruluşuna denetim yaptırma ve denetim raporunu Ticaret Bakanlığına sunma yükümlülüğü getirilmiş olup bağımsız denetim raporunda asgari olarak bulunması gereken unsurlar Yönetmeliğin 23. Maddesinde sayılmıştır.
3.9. ETAHS’nin Hukuka Aykırı İçerikleri Yayımdan Kaldırma Yükümlülüğü (madde 10)
Diğer kanunlarda aksine hüküm bulunmadıkça ETAHS, ETHS tarafından sunulan içerik ve içeriğe konu mal veya hizmetle ilgili hukuka aykırı hususlardan sorumlu olmamakla beraber ETAHS, herhangi bir şekilde ETHS tarafından sunulan içeriğin hukuka aykırılığından haberdar olması halinde içeriği 48 saati geçmemek üzere gecikmeksizin yayımdan kaldırmak ve bu hususu kamu kurum ve kuruluşlarına bildirmekle yükümlü kılınmıştır.
Mevzuata uygunluk raporu hazırlama yükümlülüğü kapsamında hukuka aykırı içeriğinin bizzat ETAHS tarafından tespit edilmesi, ilgili yargı mercileri tarafından hukuka aykırı içeriğe ilişkin kararın ETAHS’ye bildirilmesi ve Bakanlık veya yetkili herhangi bir kamu kurum ve kuruluşu tarafından ETAHS’ye hukuka aykırı içerik bildiriminde bulunulması hallerinde ETAHS’nin hukuka aykırı içerikten haberdar olduğu kabul edilmiştir.
3.10. ETAHS’nin Dâhili İletişim Sistemi Kurma Yükümlülüğü (madde 18)
Yönetmelik ile ETAHS’nin ETHS’ler tarafından yapılan başvuruları almak üzere bir dâhili iletişim sistemi kurmakla yükümlü olduğu ve bu sistem üzerinden yapılan başvuruları 15 gün içinde sonuçlandırması gerektiği düzenlenmiştir.
3.11. ETAHS’nin Kendi Markalarını Satışa Sunmama Yükümlülüğü (madde 19)
Yönetmelik ile ETAHS’lerin aracılık hizmeti sunduğu elektronik ticaret pazar yerlerinde üreticisinin kim olduğuna bakılmaksızın ETAHS’nin veya ekonomik bütünlük içinde bulunduğu kişilerin markasını taşıyan ya da marka kullanım hakkını haiz olduğu malların satışını yapması ya da bu malların satışına aracılık etmesi yasaklanmakla beraber bu yasağın (I) toplam satış hasılatının yarısından fazlasını elektronik ticaret dışındaki satışlarından elde eden kişilerin markasını taşıyan veya marka kullanım hakkını haiz olduğu mallar ve (II) dergi ve gazete gibi süreli yayınlar ile donanım ve yazılımları münhasıran elektronik kitapların dijital kopyalarının okunması, dinlenmesi ve kullanılmasına imkân sağlayan cihazlar bakımından uygulanmayacağı düzenlenmiştir.
3.12. ETAHS’nin Veri Kullanımı ve Paylaşımına İlişkin Yükümlülükleri (madde 21)
Kamuya açık veriler dışında ETAHS, ETHS’den veya alıcıdan elde ettiği verileri, yalnızca aracılık hizmetinin sunulması ve geliştirilmesi amacıyla kullanma hakkına sahip olup aracılık hizmetinden elde ettiği verileri kendisinin ETHS olduğu durumda veya ekonomik bütünlük içinde bulunduğu ETHS’ler üzerinden diğer ETHS’lerle rekabet ederken kullanamayacaktır.
Öte yandan ETAHS, Yönetmeliğin 21. Maddesinin c bendinde sayılan verileri[5] bedelsiz ve etkin şekilde taşımak ve aracılık sözleşmesinin süresi içinde bu verilere erişim sağlamasına teknik imkân sunmakla yükümlü tutulmuştur.
Ayrıca ETAHS, ETHS’nin veriye erişim ve veri taşıma taleplerini 15 gün içinde ve alıcı bilgilerini anonimleştirilerek karşılamakla da yükümlü kılınmıştır.
3.13. ETAHS’nin Mevzuata Uygunluk Raporu Hazırlama Yükümlülüğü (madde 24)
ETAHS, ETHS tarafından sağlanan içeriklere ilişkin olarak Değişiklik Kanunu, 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun, 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu, 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu ve 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu ve bu kanunlara dayalı diğer yasal düzenlemeler kapsamında inceleme yapmak ve bunları Nisan ayı içerisinde raporlayarak Bakanlığa sunmak ile yükümlü kılınmıştır.
3.14. Çok Büyük Ölçekli ETAHS’nin Ödeme Hizmetlerine İlişkin Kısıtlamalar (madde 25)
Yönetmeliğin 25. Maddesinde, çok büyük ölçekli ETAHS’nin e-ticaret pazar yerlerinde çok büyük ölçekli ETHS konumunda olması halinde kendilerinin ve ekonomik bütünlüğü içerisindeki kişi/kurumların faaliyet gösterebileceği ve gösteremeyeceği ödeme hizmetleri düzenlenmiştir.
3.15. Çok Büyük Ölçekli ETAHS’nin Posta ve Taşımacılık Hizmetlerine İlişkin Kısıtlamalar (madde 26)
Yönetmelik ile çok büyük ölçekli ETAHS’lerin, aracılık hizmeti sundukları elektronik ticaret pazar yerlerindeki satışlar, kendilerinin ETHS olarak yaptığı satışlar ve elektronik ticaret dışındaki satışlar hariç olmak üzere “Eşya Taşımacılığı”, “Taşıma İşleri Organizatörlüğü” ve “Posta Hizmet Sağlayıcılığı” faaliyetlerinde bulunamayacakları düzenlenmiştir.
3.16. Çok Büyük Ölçekli ETAHS ve ETHS’nin İlan Hizmetlerine İlişkin Kısıtlamalar (madde 27)
Yenilenmiş Ürünlerin Satışı Hakkında Yönetmelik kapsamında faaliyet gösteren yenileme merkezlerine sunulan mal ve hizmetler hariç olmak üzere mal veya hizmet ilanlarının yayımlanmasına elektronik ortam sağlayan çok büyük ölçekli ETAHS ve ETHS’lerin aynı ortamda mal veya hizmet teminine yönelik sözleşme yapılmasına ya da sipariş verilmesine imkân sağlanması, bu hizmetlerin ekonomik bütünlük içinde olduğu kişilerce verilmesi durumunda ortamlar arası erişim imkânı sağlanması ve birbirinin tanıtımının yapılması yasaklanmıştır.
4. ARACILIK SÖZLEŞMESİ
ETAHS ile ETHS arasındaki ticari ilişkinin koşulları yazılı şekilde veya elektronik ortamda yapılan aracılık sözleşmesiyle belirlenmekte olup Yönetmelikte, aracılık sözleşmesinde bulunması gereken asgari unsurlar ile aracılık sözleşmesinin değiştirilmesine, askıya alınmasına, kısıtlanmasına ve sonlandırılmasına ilişkin şartlar düzenlenmiştir.
4.1.Aracılık Sözleşmesinin Asgari Unsurları (madde 15)
v Aracılık hizmeti bilgileri
v Hizmetin kısıtlanması askıya alınması veya sonlandırılmasını gerektiren durumlar
v ETHS’den talep edilen hizmet bedellerine ve bu bedellerin hangi durumlarda değişebileceği veya güncelleneceğine ilişkin bilgiler
v Sıralama ya da tavsiyelerde kullanılan parametreler ile bunların etkilerine ilişkin bilgi(Arama sonuçlarının manipüle edilmesi yoluyla alıcının aldatılmasına ya da zararına neden olacak algoritmalara veya herhangi bir bilgiye aracılık sözleşmesinde yer vermek zorunda değildir.),
v ETHS’ye yapılacak ödemelerin süresi
v Dâhili iletişim sistemine erişim, aracılık hizmet sözleşmesinin kolay erişilebilir şekilde bu sistemde saklanacağına ve bu sistemin işleyişine ilişkin bilgiler
v Yasal cayma süresinin uzatılması halinde buna dair bilgi
v Fikri ve sınai mülkiyet hak sahipliğinin ispatı ile bu hakkın kullanımı ve ihlallerine yönelik alınan önlemlere dair bilgiler,
v Aracılık hizmeti sırasında elde edilen ETHS’nin faaliyetlerine dair verilere, sözleşme sona erdikten sonra erişim imkânı ile erişim süresi hakkında bilgiler
Orta, büyük ve çok büyük ölçekli ETAHS tarafından yapılacak aracılık sözleşmesinde yukarıda sayılanlara ek olarak;
v Yönetmelik madde 21/1-c bendinde yer alan bilgileri[6] ETHS’nin bedelsiz ve etkin şekilde taşımasına ve aracılık sözleşmesinin süresi içinde bu verilere erişim sağlamasına teknik imkân sunacağına ilişkin bilgiler
v ETHS’nin veriye erişim ve veri taşıma taleplerinin alıcı bilgileri anonimleştirilerek on beş gün içinde karşılanacağına ilişkin bilgiler
4.2. Aracılık Sözleşmesi Hükümlerinin ETAHS Tarafından Değiştirilmesi (madde 16)
ETAHS, aracılık sözleşmelerinde değişiklik yapmak istemesi halinde değişikliklere ilişkin olarak ETHS’ye dâhili iletişim sistemi ve ayrıca onaylanmış elektronik iletişim sistemi üzerinden bildirim göndermekle yükümlü olup söz konusu değişiklikler bildirim tarihinden itibaren 15 günün sonunda yürürlüğe girecektir. Ancak ETAHS tarafından yapılmak istenen değişikliklerin ETHS tarafından teknik geliştirme yapılmasını gerektirmesi, komisyon oranlarının ve diğer hizmet bedellerini artırması, aracılık hizmetinin kısıtlanması, askıya alınması veya sonlandırması, ETHS’ye yeni cezai şart getirmesi, hak ve menfaat dengesinin ETHS aleyhine bozulması gibi sonuçlar doğurabilecek nitelikte olması hallerinde bu süre 30 gün olarak uygulanacaktır. 30 günlük sürenin sonunda uygulanacak olan değişikliklerde, ETHS bu 30 günlük süre içerisinde dâhili iletişim sistemi üzerinden bildirimde bulunarak aracılık sözleşmesini tazminatsız bir şekilde derhal fesih hakkına sahiptir.
4.3. Aracılık Hizmetinin Kısıtlanması, Askıya Alınması ve Sonlandırılması (madde 17)
ETAHS’nin, aracılık sözleşmesinde yer verilen nesnel ölçütler, kamu düzenini ilgilendiren, gecikmesinde sakınca bulunan ya da dolandırıcılık, veri ihlali veya diğer siber güvenlik risklerini içeren durumlar hariç olmak üzere aracılık hizmetini kısıtlaması, askıya alması ya da sonlandırması yasaklanmıştır.
Sözleşmede belirlenen esaslara göre aracılık hizmetinin kısıtlanması, askıya alınması veya sonlandırılması gereken durumlarda ETAHS, ETHS’ye gerekçelerini açık ve anlaşılır şekilde dâhili iletişim sistemi üzerinden ve ayrıca onaylanmış elektronik iletişim adreslerinden biri vasıtasıyla belirterek açıklamasını sunması için en az 3 iş günü süre verecek olup ETHS’nin açıklamalarının yetersiz olması veya ETHS tarafından açıklama sunulmaması halinde EATHS’nin aracılık hizmetini kısıtlama, askıya alma veya sonlandırma yetkisi bulunmaktadır.
5. REKLAM VE İNDİRİM BÜTÇESİ KISITLAMALARI (madde 28,29)
Yönetmelikte, Değişiklik Kanununa paralel şekilde ETHS ve ETAHS’lere ölçeklerine göre reklam[7] ve indirim bütçesi[8] belirlenmiş ve bu açıdan birtakım kısıtlamalara yer verilmiştir.
Bu kapsamda Büyük ve çok büyük ölçekli ETAHS ve ETHS’lerin, net işlem hacminin aynı takvim yılına ilişkin on iki aylık ortalama Tüketici Fiyat Endeksi değişim oranı uygulanmış tutarının;
· 30 milyarlık kısmı için bu tutarın %2’si oranında,
· 30 milyarı aşan kısmı için bu tutarın %0,3’ü oranında
Reklam veya indirim harcamasını izleyen takvim yılında yapabileceği, bu bütçelerin 1 yıl içerisinde 3’er aylık dönemlerde en fazla ¼ oranında kullanılabileceği ve bütçelerin kullanılmayan kısmının izleyen dönemlere/yıllara devretmeyeceği düzenlenmiştir.
Yönetmelikte ayrıca ETAHS’nin kendi menfaatine sonuç doğuracak şekilde ETHS’ye veya üçüncü kişilere reklam yaptırarak reklam bütçesini aşmasının Bakanlık’ı yanıltıcı işlem teşkil edeceği ve bu halde ilgili cezaların on katı olarak uygulanacağı düzenlenmiştir.
6. ELEKTRONİK TİCARET LİSANSI
Değişiklik Kanunu ile birtakım şartları sağlayan EATHS ve ETHS’ler bakımından aracılık ve hizmet sağlayıcılığı faaliyetlerini yerine getirebilmeleri için lisans alma mecburiyeti getirilmiş olup buna ilişkin usul ve esaslar Yönetmelikte düzenlenmiştir. Buna göre bir takvim yılındaki net işlem hacmi on milyar Türk lirasının ve iptal ve iadeler hariç işlem sayısı yüz bin adedin üzerinde olan ETAHS, büyük ölçekli ve çok büyük ölçekli ETAHS’ler ve orta, büyük ve çok büyük ölçekli olup toplam satış hasılatının yarısından fazlasını elektronik ticaret satışlarından elde eden ETHS’ler elektronik ticaret lisansı almak ve bu lisansı her yıl yenilemekle yükümlü tutulmuş olup net işlem hacmine göre ne kadar lisans ücreti ödeyeceğine dair hesaplamalara Yönetmeliğin 31. Maddesinde yer verilmiştir.
Yönetmelikte ayrıca lisans başvurularının ETBİS üzerinden yapılacağı, elektronik ticaret lisansı almak ve yenilemek için tek şartın lisans bedelinin ödendiğine dair belgenin Bakanlığa sunulması olduğu, yapılan başvuruların azami 15 gün içerisinde sonuçlandırılacağı ve lisans başvurusunda bulunan ETAHS ve ETHS’lerin bu süre içinde elektronik ticaret faaliyetine devam edebileceği düzenlenmiştir.
7. YÜRÜRLÜK VE GEÇİŞ TARİHLERİ,
· Dâhili iletişim sistemi kurma yükümlülüğünü düzenleyen 18. madde 01/07/2023 tarihinde yürürlüğe girecek olup dâhili iletişim sistemi üzerinden yapılması öngörülen işlemler bu tarihe kadar elektronik posta gibi teknik araçlarla yapılabilecektir.
· Elektronik ticaret lisansına uygulanacak lisans ücretlerine dair eşiklerin yeniden hesaplanmasını düzenleyen 31. maddenin 5. fıkrası ile ETAHS’nin veri kullanımı ve paylaşım yükümlülüğüne ilişkin 21. madde 01/01/2025 tarihinde yürürlüğe girecektir.
· Elektronik ticaret lisansı alma yükümlülüğüne 01/01/2025 tarihinden itibaren uyum sağlanacağı düzenlenmiştir.
· ETAHS’nin kendi markalarını satışa sunmama yükümlülüğü (md.19), ödeme hizmeti (md.25) ile posta ve taşımacılık hizmetlerine (md. 26) ilişkin yükümlülüklerine 01.01.2024 tarihine kadar uyum sağlanacağı düzenlenmiştir.
· Yönetmeliğin diğer tüm hükümleri ise 01.01.2023 tarihinde yürürlüğe girecek olup 01.01.2023 tarihinden önce yapılan aracılık sözleşmelerinin bu tarihten itibaren 6 ay içinde -01.06.2023 tarihine kadar- Yönetmeliğe uygun hale getirilmesi gerektiği unutulmamalıdır.
Saygılarımızla,
Hazırlayan: Av. Mihriban Alak
Taşkın & Şimşek AO
[1] Elektronik ticaret pazar yerinde elektronik ticaret hizmet sağlayıcıların mal veya hizmetlerinin teminine yönelik sözleşme yapılmasına ya da sipariş verilmesine imkân sağlayan aracı hizmet sağlayıcı
[2] Elektronik ticaret pazar yerinde ya da kendine ait elektronik ticaret ortamında mal veya hizmetlerinin teminine yönelik sözleşme yapan ya da sipariş alan hizmet sağlayıcı
[3] Dâhili İletişim Sistemi: Elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcının aracılık hizmeti sunduğu elektronik ticaret hizmet sağlayıcılarla elektronik ticaret pazar yerindeki her türlü iletişimini kolay ve ücretsiz sağlamak üzere oluşturduğu sistem
Aracılık hizmeti: Elektronik ticaret pazar yerinde elektronik ticaret işlemlerinin gerçekleştirilmesi ve siparişin teslimi amacıyla elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcı tarafından elektronik ticaret hizmet sağlayıcı veya alıcıya sunulan her türlü hizmeti
Elektronik ticaret hacmi: ETAHS ve ETHS’lerin net işlem hacimleri toplamı
Toplam satış hasılatı: ETAHS veya ETHS’nin elektronik ticaret ve elektronik ticaret dışındaki satışlarından elde ettiği hasılatlar toplamın
Onaylanmış elektronik iletişim adresi: ETHS tarafından ETAHS’ye beyan edilen ve ETAHS tarafından doğrulanan telefon numarası ve elektronik posta adresi
[4] “ETAHS’nin Aracılık hizmeti sunduğu ETHS’nin ticari faaliyetlerini önemli ölçüde bozan, makul karar verme yeteneğini azaltan veya belirli bir kararı almaya zorlayarak normal şartlarda taraf olmayacağı bir ticari ilişkinin tarafı olmasına sebep olan uygulamaları”
[5] 1) ETHS tarafından satışa sunulan ürünlerin satış ve iade verileri, özellikleri, açıklamaları ve görselleri; bu ürünlere ilişkin soru, cevap ve değerlendirmeleri,2) ETAHS tarafından elde ediliyor olması halinde; dönemsel, özel gün, kategori ve ürün bazlı en çok tercih edilen ürün verileri, alıcıların cinsiyet, yaş grubu, il ve ilçe dağılımı ile satın alma gün ve saat verileri, ETHS’nin performansına ilişkin değerlendirme puanı,3) ETAHS tarafından ETHS’nin ürünü için verilen ve elektronik ticaret pazar yerinde yer alan ürünleri ayırt etmeye yarayan tekilleştirilmiş numara
[6] ETHS tarafından satışa sunulan ürünlerin satış ve iade verileri, özellikleri, açıklamaları ve görselleri; bu ürünlere ilişkin soru, cevap ve değerlendirmeler ETAHS tarafından elde ediliyor olması halinde; dönemsel, özel gün, kategori ve ürün bazlı en çok tercih edilen ürün verileri, alıcıların cinsiyet, yaş grubu, il ve ilçe dağılımı ile satın alma gün ve saat verileri, ETHS’nin performansına ilişkin değerlendirme puanı. ETAHS tarafından ETHS’nin ürünü için verilen ve elektronik ticaret pazar yerinde yer alan ürünleri ayırt etmeye yarayan tekilleştirilmiş numara.
[7] Yönetmelikte, reklam: “Yazılı, işitsel ve görsel medya, dijital mecra, sosyal medya veya açık ya da kapalı alanlarda veya tanınmış kişi gibi iletişime elverişli her türlü araç kullanılarak yapılan; mal ve hizmetlerin çevrim içi veya çevrim dışı mecralarda tanıtılması, görünürlüğünün artırılması ya da erişiminin kolaylaştırılması, alıcıların satın alma veya kiralama kararlarının etkilenmesi, söz konusu mal ve hizmetlere erişimin kolaylaştırılması amacıyla gerçek veya tüzel kişilere doğrudan ya da dolaylı ekonomik menfaat sağlanması gibi sponsorluk faaliyetleri dâhil tanıtım ve pazarlama iletişimi “ şeklinde tanımlanmıştır.
[8] Yönetmelikte “ETAHS’nin alıcı ve ETHS’ler, ETHS’nin ise alıcılar adına katlandığı maliyetler, bunlara sağlanan promosyon, ödül, puan, kupon, hediye çeki ve benzeri imkânlar ile diğer ekonomik menfaatler” indirim bütçesi içinde kabul edilmiştir.
—————————–
*İşbu çalışma içerisinde yer alan değerlendirmeler hukuki tavsiye niteliği taşımamaktadır. Ayrıca zaman içesinde mevzuatta olabilecek değişiklikler nedeniyle güncel durumu yansıtmayabilecektir. Bu sebeple paylaşılan değerlendirmelerden ötürü Taşkın & Şimşek Avukatlık Ofisi sorumluluk kabul etmez. Paylaşıma konu çalışma kapsamındaki soru ve sorunlarınız bakımından hukuki danışman görüşü alınması tavsiye olunur.